Narkotyki mogą wydawać się fajne – szczególnie na samym początku, kiedy osobie biorącej poprawiają samopoczucie, koncentrację. Jednak potem następuje najcięższy okres – zjazd, gdzie pojawiają się stany depresyjne. Czym jest uzależnienie od narkotyków oraz jak działa?
Czym jest uzależnienie od narkotyków?
Pomimo pewnej świadomości w jaki sposób działa uzależnienie od narkotyków – nadal wiele osób decyduje się na dobrowolne zażywanie narkotyków. Uzależnienie od narkotyków jest złożonym zaburzeniem. Jego pokonanie zwykle wymaga więcej niż tylko podjęcia decyzji odnośnie wyleczenia, czy też samych dobrych intencji. Narkotyki zmieniają działanie mózgu w taki sposób, że wyjście z nałogu jest bardzo trudne. Na szczęście, badacze wiedzą już więcej na temat funkcjonowania mózgu w przypadku uzależnienia, dzięki czemu łatwiej jest opracować metody na pokonanie nałogu i wsparcie w powrocie do normalnego funkcjonowania.
Uzależnienie jest chroniczną chorobą, która charakteryzuje się potrzebą dostarczenia do organizmu danego narkotyku (na podobnej zasadzie działa uzależnienie od czekolady). Bardzo ciężko jest opanować chęć zażywania narkotyku. Zwykle decyzja, by zażyć narkotyk po raz pierwszy wynika z ciekawości i chęci osoby podejmującej tą decyzję, ale powtarzanie tego działania w konsekwencji prowadzi do zmian w mózgu, które wpływają na zdolność do samokontroli oraz zwiększają chęć na ponowne przyjęcie narkotyku. Ludzie, którym udało się wyjść z nałogu, są w podwyższonej grupie ryzyka ponownego powrotu do uzależnienia nawet lata po tym, jak ostatni raz zażyli daną substancję. Powroty są niestety częste, jednak nie oznaczają, że leczenie nie przynosi skutków. Leczenie powinno trwać stale i być dostosowane do zdolności pacjenta. Plan leczenia powinien być często zmieniany i modyfikowany w zależności od potrzeb. Dodatkowo często potrzebne jest leczenie nie tylko samego uzależnienia, ale też często narządów wewnętrznych uszkodzonych przez narkotyki.
Jakie objawy daje uzależnienie?
Większość narkotyków wpływa na działanie mózgu, wywołując poczucie szczęścia, które jest spowodowane dopaminą. Prawidłowo funkcjonujący system nagradzania w mózgu, motywuje osobę do powtarzania czynności, które sprawiają radość. Na przykład takie jak jedzenie czy spotykanie się z bliskimi osobami. Pojawienie się dużej ilości „nadprogramowej” dopaminy w tym systemie, dostarczonej przez narkotyk, powoduje wzmocnienie chęci do powtarzania aktywności, która jest niebezpieczna, ale sprawia przyjemność. Gdy osoba kontynuuje zażywanie narkotyku, jej mózg staje się „przyzwyczajony” do danej substancji. Powoli nie odczuwa już takiej samej przyjemności jak na początku, gdyż tolerancja na jej działanie wzrosła. Powoduje to chęć zażycia większej dawki. Ponadto wpływa na zmniejszenie odczuwania przyjemności ze “zwykłych” czynności, takich jak jedzenie, seks, zachowania społeczne. Tym samym powoduje to stany depresyjne, kiedy działanie narkotyku zaczyna przemijać.
Długoterminowe skutki zażywania leku mogą wpływać na zdolność do koncentracji, uczenia się, oceny sytuacji, radzenia sobie ze stresem, zapamiętywania. Mimo tych problemów, których uzależnieni są świadomi – większość osób uzależnionych nadal zażywa narkotyki- tak silnie działa mechanizm uzależnienia.
Jednak są pewne objawy, które jednoznacznie wskazują na uzależnienie od narkotyków, są to m.in.:
– silna potrzeba zażycia narkotyku codziennie, lub kilka razy dziennie
– zażywanie więcej niż się planowało, i przez dłuższy czas
– potrzeba stałego posiadania narkotyku przy sobie, kupowania go nawet w sytuacji, kiedy na to nie stać
-kontynuacja zażywania nawet w sytuacji, gdy oddziałuje to na pracę, relacje
– częstsze niż wcześniej samotne spędzanie czasu
– zaniedbanie fizyczne i psychiczne
– kłamstwa, kradzieże oraz inne niebezpieczne czynności wykonywane pod wpływem działania substancji
– złe samopoczucie oraz inne negatywne skutki,
– ukrywanie zażywania narkotyków przed bliskimi
