Wiele gier hazardowych czy to w salonie gier, czy też w internetowym kasynie wydaje się szczególnie atrakcyjnymi. Zwłaszcza kiedy na początku wygrywa się drobne sumy – potem stawia się coraz wyższe i wyższe, nagle dobra passa się kończy…. Jak zaczyna się uzależnienie od hazardu oraz jak działa osoba uzależniona?
Czym jest uzależnienie od hazardu?
Uzależnienie od hazardu należy do uzależnień behawioralnych i jest definiowane, jako powtarzające się działanie, które nie może być kontrolowane i powoduje szkody zarówno dla osoby uzależnionej jak i osób w jej otoczeniu, jej wartości, zobowiązań społecznych, zawodowych, ekonomicznych i rodzinnych, oraz związanych z naruszaniem norm społecznych i prawa.
Uzależnienie od hazardu jest określane, jako patologiczny hazard, nałogowe granie, hazard przymusowy. Bywa nazywane ukrytym nałogiem, ponieważ w przeciwieństwie do innych uzależnień nie wywołuje widocznych dla otoczenia symptomów i można go dość łatwo ukryć. O diagnozie tego zaburzenia nie decyduje rodzaj uprawianej gry, lecz sposób grania, który z czasem staje się sensem życia dla osoby uzależnionej i główną motywacją życiową. Aktywność związana z graniem jest dominującą aktywnością, która często prowadzi do utraty pracy, rodziny, dóbr materialnych i marginalizacji społecznej. Bez względu na ponoszone koszty nałogowy hazardzista wraca do gry i popędu tego nie sposób powstrzymać.
Klasyfikacja uzależnienia
Badacze i specjaliści zajmujący się tym problemem klasyfikują różne formy hazardu:
Hazard rekreacyjny – sporadyczny, traktowany, jako rozrywka i sposób spędzania wolnego czasu.
Hazard rekreacyjny z problemami – hazard problemowy – jest głównym źródłem relaksu i rozrywki, pojawiają się negatywne konsekwencje grania.
Hazard patologiczny – uzależnienie.
Do gier hazardowych zalicza się między innymi:
– Ruletkę
– Karty
– Loterie
– Wyścigi konne
– Gry w sieci, w internetowym kasynie
Uzależnione są również te osoby, które grają np. jedynie na automatach. Bojąc się wysokiej przegranej, nie chodzą do kasyna i nie grają w ruletkę, pokera czy Black Jacka. Uważają, że to dopiero jest prawdziwy hazard obciążony wysokim ryzykiem finansowym.
Wpływ uzależnienia hazardowego na życie
Uzależnienie od hazardu jest uznawane za przewlekłe i niewyleczalne schorzenie. Oznacza to, że powrót hazardzisty do bezpiecznego grania jest niemożliwy, zawsze wymknie się ono spod kontroli nawet, gdy przerwa w graniu była stosunkowa długa. Abstynencja od grania, nawet relatywnie długa, nie jest dowodem na wyleczenie i brak choroby. Uzależnienie od hazardu wymaga kompleksowego leczenia psychoterapeutycznego (psychoterapia indywidualna, a często też rodzinna) i być może włączenia psychiatrycznego leczenia farmakologicznego. Podobnie, jak w przypadku uzależnienia od alkoholu, tu również występuje mechanizm współuzależnienia rodziny, jako skutek uzależnienia członka rodziny.
Sfera emocjonalna
Jest to część, która cierpi podobnie jak sfera rodzinna – jest niszczona. Nałogowy hazard niszczy. Osoby uzależnione mają problem z dostępnością i identyfikacją swoich uczuć, rozumieniem ich i radzeniem sobie z nimi. Opanowanie uczuć jest jednym z podstawowych zadań rozwoju i dojrzewania w procesie zdrowienia. Budowanie odporności w trakcie procesu leczenia na stresogenne sytuacje, którym towarzyszą przykre emocje jak np. napięcie, smutek, lęk, złość, rozdrażnienie czy bezradność, jest niezbędnym etapem by w przyszłości dobrze sobie radzić np. ze zgubną impulsywnością i nie rozładowywać tych stanów poprzez ucieczkę od rzeczywistości w hazard. Dojrzałość uczuciowa jest miarą jakości i satysfakcji życiowej. Osiągnięcie jej jest szczególnie trudne dla osób mających problem z uzależnieniem, bowiem życie rzadko, kiedy dostarcza tak spektakularnych stanów emocjonalnych, euforii, pobudzenia, poczucia wyjątkowości i ekscytacji. Proces zdrowienia oznacza świadomość rezygnacji z tych przyjemnych stanów i konieczność mierzenia się również z lękiem, smutkiem, bezradnością i beznadziejnością, złością, etc.
Strefa mentalna – myślenie
Pojawiają się zniekształcenia myślenia (poznawcze): magiczne myślenie i fantazjowanie, mechanizm iluzji i zaprzeczania, który pozwala utrzymać przekonania o pozytywnych aspektach grania i odbierać rzeczywistość w zniekształcony sposób. Zaburzenia myślenia przyczynowo- skutkowego, które pozwala na negację odpowiedzialności za swoje zachowania. Specyficzne zaburzenia myślenia, którymi posługuje się nałogowy hazardzista pozwalają mu na swego rodzaju komfort psychiczny, usprawiedliwiają i uzasadniają granie, pozwalają unikać odpowiedzialności i podtrzymują złudne nadzieje.
